Hazine Müsteşarlığı’nın ülkemizde melek yatırımcılık sistemine ilişkin olarak aylık gelişmelerin kamuoyu ile paylaşılması amacıyla düzenlediği “Bireysel Katılım Sermayesi Sistemi İlerleme Raporu” isimli çalışmaları vardır. Bu raporlarda genel olarak melek yatırımcılara ilişkin istatistiki verilerden ve akredite edilen Melek Yatırımcı Ağları tarafından gerçekleştirilen faaliyetlerden bahsedilmektedir.
Önceki tarihli bir yazımızda 2017 yılına ilişkin istatistiki verilerden bahsetmiştik. Bu yazımızda da 2018 yılına ilişkin yayınlanan son raporu inceledik.
Hazine Müsteşarlığı’nın resmi sayfasında yayınlanan 2018 yılına ilişkin en son rapora göre 2012 yılından bu yana, son 6 yılda, ülkemizdeki toplam lisanslı melek yatırımcı sayısı 458’dir. Farklı bir deyişle şu ana kadar Müsteşarlık tarafından 458 melek yatırımcıya lisans verilmiştir. (Lisanslı melek yatırımcının ne olduğuna ilişkin olarak “BKY Lisansı Nedir?” )
Verilen lisansların ülkemizdeki bölgesel dağılımına baktığımızda %82’sinin Marmara Bölgesinde, %11’inin İç Anadolu Bölgesinde, %6’sının Ege Bölgesinde ve %1’inin de Akdeniz Bölgesinde olduğu görülmektedir.
Lisans verilen melek yatırımcıların illere göre dağılıma baktığımızda; her 4 yatırımcıdan 3’ünün İstanbul’da olduğunu söyleyebiliriz. Buna paralel olarak da raporun ilerleyen bölümde belirtildiği üzere girişimcilerin yatırım başvurularının %91’i İstanbul’da yapılmıştır. Bu oranı %9 ile Ankara takip etmektedir.
Tabloda da görülebileceği üzere melek yatırımcıların çoğu İstanbul’dan çıkmıştır. Bu da aslında birçok teknopark ve üniversiteyi bünyesinde barındıran Ankara, İzmir ve Eskişehir gibi şehirlerde sistemin verimli olarak kullanılmaya başlamadığını göstermektedir.
Rapora göre melek yatırımcıların çoğunluğu büyüme potansiyeline bağlı olarak yüksek getiriyi başvuru sebebi olarak belirtmiştir. Aynı zamanda neredeyse hepsi sağlanan vergi desteğinin melek yatırımcı olmalarında çok etkili bir faktör olduğunu belirtmiştir. Melek yatırımcılara sağlanan vergi desteği ilgili olarak sitemizde yer alan “Melek Yatırımcılara Sağlanan Devlet Desteği Nedir? ” başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.
Yine rapora göre melek yatırımcılığa başvuranların neredeyse hepsinin lisans ve üzeri eğitime sahip olduğu görülmektedir.
Lisanslı melek yatırımcılar tarafından yapılan yatırımlar tarafından 2013 yılından bu yana yapılan yatırım miktarı tablosuna baktığımızda ise toplam 11.739.206,00 ₺ yatırım yapıldığı görülecektir.
Yatırım yapılan şirketlerin çalışan sayısına bakıldığında %94’lük bir oranla mikro işletmelere (on kişiden az yıllık çalışan istihdam eden işletmeler) yatırım yapıldığı görülmektedir. Zaten ülkemizde melek yatırımcılığın düzenlediği Yönetmelik hükümleri gereğince melek yatırımcıların devlet desteğinden yararlanabilmesi için sermaye koydukları şirketin en fazla 50 çalışanı bulunması gerekmektedir.
Ülkemizde melek yatırım başvurularının sektörlere göre dağılımı ise aşağıdaki grafikteki gibi olmuştur. Grafikte net bir şekilde görüldüğü üzere başvuruların neredeyse yarısı yazılım ve uygulama geliştirme üzerinedir. Yazılım sektörünü ise %17 ile e-ticaret takip etmiştir.
Raporu detaylı biçimde incelemek isteyenler için: BKS İlerleme Raporu 2018.
