Startup projelerinde genel olarak göz ardı edilen ve/veya bilinmeyen hususlardan biri vergi konusudur. Çoğu girişimci vergiye dair bilgi sahibi olmayıp işe başladıktan sonra karşılaştığı vergilerden şikâyet etmektedir. Vergi konusunda her şeyden önce iyi bir muhasebeci mali müşavire ihtiyacınız olduğunu söylemeliyiz. Zira çok fazla vergi türü, bu vergilerin ne zaman ödeneceği, nelerin gider nelerin gelir olarak yazılabileceği, tutulacak mali defterleriniz, ilgili yasal mevzuatlar vb. konularda bilgi sahibi olmak çok kolay bir şey değildir. Aynı zamanda büyük şirketlerin dahi vergi cezalarından dolayı iflas bayrağını çektiklerini unutmamak lazım. Ancak siz vergisel süreci tek başınıza yönetebileceğinize inanıyorsanız, ben şirketin CFO’suyum diyorsanız ya da en azından bir şirket sahibi/ortağı olarak aşağıda cevabını genel olarak bilmeniz gereken başlıklara göz atmanızda fayda var.
Mükellefiyet Kaydı Nedir?
Gerçek kişi tacirler yerleşim yerlerinin ya da işletme merkezlerinin bulunduğu vergi dairesine giderek kayıt olmalıdır. Buna gerçek kişi mükellefiyet kaydı denir.
Şirket olarak işletmenizi çalıştırıyorsanız “tüzel kişi mükellefiyet kaydı” yaptırmalısınız.
Şirketinizin kuruluş aşamasında, bağlı bulunduğunuz ticaret sicil müdürlüğü ilgili vergi dairesine işe başladığınızı bildirecek ve buna bağlı olarak mükellefiyet kaydınız yapılacaktır.
Tacirler gerçek kişi tacirler ve Sermaye şirketleri (ticaret yapanlar) aşağıdaki üç tür vergiyi belirtilen tarihlerde ödemelidir.
1. Gelir veya Kurumlar Vergisi
Genellikle bir yıllık kazanç (kâr) ve irat üzerinden izleyen yıl alınan bir vergidir.
Gerçek kişi tacir olarak kayıt yaptırdıysanız Gelir Vergisi, şirket olarak kayıt yaptırdıysanız Kurumlar Vergisi mükellefi olursunuz.
Bir yıla ait gelir vergisi izleyen yılın 1-25 Mart tarihleri arasında beyan edilir. Mart ayı içerisinde beyan edilen gelir vergisi Mart ve Temmuz aylarında iki eşit taksit halinde ödenmelidir. Örneğin: 2019 yılına ait, Mart 2020’de beyan edilen gelir vergisinin yarısı Mart 2020’de diğer yarısı ise Temmuz 2020’de ödenir.
Bir yıla ait kurumlar vergisi izleyen yılın 1-25 Nisan tarihleri arasında beyan edilir. Nisan ayı içerisinde beyan edilen kurumlar vergisinin tamamı yine Nisan ayı içerisinde ödenmelidir. Örneğin: 2019 yılına ait Nisan 2020’de beyan edilen kurumlar vergisinin tamamı Nisan 2020’de ödenir.
2. Gelir veya Kurumlar Vergisine Bağlı Geçici Vergi
Halk arasında “Peşin Vergi” adı da verilen geçici vergi; bir sonraki yıl vereceğiniz gelir veya kurumlar vergisinden düşülmek üzere yıl içinde dört dönem peşin olarak alınan vergidir.
Gelir veya Kurumlar vergisinden mükellef olan tacirler aynı zamanda, kendiliğinden geçici vergi mükellefi olurlar.
Geçici vergi beyannamesi üçer aylık dönemler halinde üç aylık dönemi izleyen ikinci ayın 14’ncü gününe kadar elektronik ortamda verilmelidir.
3 aylık dönemler halinde bu 3 aylık dönemi izleyen ikinci ayın 14’üne kadar beyan edilen geçici vergi yine bu ayın 17’sine kadar ödenmelidir. Örneğin: 2019 yılının 1. geçici vergi dönemi olan Ocak-Şubat-Mart aylarını kapsayan 3 aylık döneme ilişkin geçici vergi ise 17 Mayıs 2019 tarihine kadar ödenmelidir.
3. Katma Değer Vergisi
Malın teslimi, hizmetin ise yapılış aşamasında o mal veya hizmete katılan değer üzerinden alınan bir vergi türüdür.
Satışını yaptığınız malı teslim eden kişi/şirket veya satışını yaptığınız hizmeti yerine getiren kişi/şirket olarak Katma Değer Vergisi mükellefi olursunuz.
Katma değer vergisi (KDV) birer aylık dönemler halinde ilgili ayı takip eden ayın 24’ncü gününe kadar elektronik ortamda beyan edilmelidir.
Bir döneme ilişkin KDV izleyen ayın 26’sına kadar ödenmelidir. Örneğin: Ocak 2020 dönemine ait KDV 1-24 Şubat 2020 tarihleri arasında beyan edilmeli ve 26 Şubat 2020 tarihine kadar ödenmelidir.
Zamanında ödenmeyen vergilerle ilgili ne tür yaptırımlarla karşılaşırsınız?
Kanunlarında belirtilen zamanlarda ödenmeyen vergiler sıradan bir borç olarak değil devlet alacağı olarak takip edilir.
Buna göre zamanında ödenmeyen borç için gecikme zammı uygulanır. Bunun yanında ödenmeyen borç için cebri (zorla) ödeme yolları kullanılır. Örneğin; ödeme emri tebliği yapılarak banka hesaplarınıza elektronik haciz uygulanabilir, ayrıca fiili haciz işlemleri başlatılabilir. Malvarlığınıza ihtiyaten tedbir konulabilir.
Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi Oranları
| Gelir Dilimleri | Vergi Oranı (%) |
| 22.000 TL’ye kadar | 15 |
| 49.000 TL’nin 22.000 TL’si için 3.300 TL, fazlası | 20 |
| 120.000 TL’nin 49.000 TL’si için 8.700 TL, (ücret gelirlerinde 180.000 TL’nin 49.000 TL’si için 8.700 TL), fazlası | 27 |
| 600.000 TL’nin 120.000 TL’si için 27.870 TL, ücret gelirlerinde 600.000 TL’nin 180.000 TL’si için 44.070 TL), fazlası | 35 |
| 600.000 TL’den fazlasının 600.000 TL’si için 195.870 TL, (ücret gelirlerinde 600.000 TL’den fazlasının 600.000 TL’si için 191.070 TL), fazlası | 40 |
Açıklandığı üzere gelir vergisi gelirlerinizin yüksek olması durumunda çok artmaktadır. Eğer bu büyüklükte bir gelir beklentiniz veya amacınız varsa şirket kurmanız önerilmektedir.
| 2020 | % 22 |
| 2019 | % 22 |
| 2018 | % 22 |
| 2017 | % 20 |
| 2016 | % 20 |
Kurumlar vergisi, ise şirketinizin kazancı ne olursa olsun şirketin karı üzerinden %20 oranında alınacaktır. Ancak 2017 yılında yapılan düzenleme ile 2018, 2019 ve 2020 yıllarında kurumlar vergisinin %22 olacağı öngörülmüştür. Bu düzenlemenin kalıcı olup olmayacağı şu anda belli değildir.
Bilmediğim bir konu olduğu için çok açık ve net bir dilde yazıldığı için çok teşekkür ediyorum ilerde şirketimi kurabileceğimden dolayı bilgileriniz altın değerinde.
Değerli yorumunuz için teşekkür ederiz.
Çok bilgilendirici bir yazı olmuş. En büyük bilgi eksiğimi tamamladım diyebilirim. Elinize sağlık.
Mehmet Bey, yorumuz için teşekkür ederiz. İyi günler.
25 yaşındayım ilk defa işletme açtım kendi adıma gayrimenkul değerleme hixmeti veriyorum serbest meslek makbuzu kestigim için stopaj direk kesiliyor yıl sonunda beyanneme verdikten sonra kesilen stopajların geri iadesi olacakmı
merhaba,
geri iadesi durumu ödenecek vergi çıkarsa, vergiden mahsup olur . ödenceek vergi çıkmaz ise o zaman iade durumu doğar.
Şimdi ben bir ürünü satarken KDV sonrasında da ek olarak gelir vergisi mi ödeyeceğim yoksa sattığım üründe sadece KDV mi öreyeceğim anlamadım.
kdv devletin parasıdır. ürünü alırken toptancıya kdv ödedin , satarken müşteriden kdv alıyorsun. yani .3 verdin 5 aldın aradaki 2 kazancı develete KDV olarak ödeyeceksin.Kdv senin cebinden çıkmıyor,verdiğinden fazla alıyorsan onu vereceksin.Bu ürünü satarken elde ettiğin kar’ın yılsonunda gelir vergisini ödeyeceksin.