Uzun zamandır yatırım almaya çalışıyor, doğru yatırımcıyı bulamıyor musunuz?
Çoğu fikir sahibi yanlış tür yatırımcılarla konuşup onlara sunumlar yaparak zaman kaybediyor. Startup için para vermeye hazır sayılı melek yatırımcı, risk sermayedarı (venture capitalist) ve kurumsal yatırımcılar var ve herkes bu insanlardan yatırım bekliyor.
Bu geleneksel yatırımcıların birçok ortak noktası var. Dünyaya çoğumuzdan farklı gözlüklerle bakıyorlar.
Bir girişimin kazanç yaratacak değerleri konusunda anlaşmazlık yaşamak sıkça yaşanan bir sorundur. Yatırımcıların önemli ve yatırıma değer gördükleri şeyler, sizin şirketinize bakışınızdan farklı olabilir.
İşte bu yüzden kendinizin nasıl bir girişimci olduğunu anlamak doğru yatırımcıyı bulmanıza yardımcı olabilir.
Çoğu proje ne kadar öyle olması umulsa da eşi benzeri görülmemiş fikirler değildir. Şirketinizin değer yaratacak özelliklerini belirlemek çok önemlidir; ürününüz veya servisinizin nasıl hissedarlarına kazanç yaratabileceğini bilmelisiniz.
“Startup’ınız nasıl yatırımcılar için değer yaratabilir?”
Girişimciler bir endüstriyi değiştirme hatta yıkma potansiyeli olan ürün ve servislere açtır. Ölçeklenebilirlik ve pazar potansiyeli de her zaman yatırımcıları çeken ana özelliklerdendir.
Yine de, potansiyel pazar resmin sadece bir yarısıdır; hiçbir şey yatırımcılarınız için yaratabileceğiniz değerden daha önemli değildir…
Algılanan değer hedeflediğiniz yatırımcının türüne göre büyük değişiklik gösterebilir. Yatırımcınız olarak kurumsal yatırımcılar veya endüstriyel ortaklara karar kılarsanız, onların her şeyden önce ekibinize veya teknolojinize ilgi göstereceğinizi göreceksiniz. Ancak örneğin bir risk sermayedarının öncelikleri ölçeklenebilirlik ve piyasa dalgalanmaları olacaktır.
Bu yüzden şirketinizin değer önermesinin ne olduğunu veya potansiyel yatırımcılarınız için ne olabileceğini tam olarak bilmelisiniz.
Bahsedilenler size çok açık gelebilir ancak finansman problemlerinin en büyük sebebidir. Yatırımcı ve kurucu ekibin değer yaratma hedefleri arasındaki erken anlaşmazlıkların üstesinden gelmek oldukça zordur.
Bu problemi çözmek zordur, eğer sizi yatırım yapmaya hazır kişilerle tanıştıracak bağlantılarınız yoksa kendinizi teklifler gönderip dururken bulursunuz.
Çoğu risk sermayedarı gibi aile şirketleri ve kaliteli yatırımcıların masasına her gün binlerce teklif gelir, o yüzden ret e-postanızın yanında size neden reddettiklerine dair kapsamlı bir açıklama bulamazsınız. Çoğu zaman, sizinle neden daha yakından ilgilenmediklerini öğrenemezsiniz.
En sık yaşanan sorun, şirketinizin hangi özelliklerinin değerli olduğu hakkında yaşanan anlaşmazlıktır.
Şirketinizin değerleri hakkında yatırımcınızla aranızda ortak bir anlayış yaratmak veya var olan fikirleri birbirine yaklaştırmaya çalışmak ilk evrelerde çok önemlidir. Bir yatırımcıyla görüşme koparabilmek için bile ilk olarak bunu başarmalısınız. Ancak, bu üstesinden gelinebilecek bir sorun—tabii egonuzu bir kenara bırakıp kendinizi bir başkasının yerine koymaya niyetliyseniz…
Ne tür bir girişimci olduğunuzu anlamanız gerek; bu doğru yatırımcı eşleşmesini yapmanızı kolaylaştıracaktır.
Ne tür bir girişimci olduğunuzu çözümlemek size uyumlu bir yatırımcı aramaya başlamanız için kritik bir adımdır. Fikirlerinizi her türden yatırımcılara sunmak çok akıllıca değil, hiç değilse yaklaşımınız ve hedeflerinizi görüştüğünüz her yatırımcı türüne uygun olacak şekilde belirlemelisiniz.
Dolayısıyla aşağıda belirtilen girişimci tiplerinden hangisi olduğunuzu belirlemeniz doğru yatırımcıya ulaşmanızı kolaylaştırabilecektir.
1. Ürün Kralı
Piyasadaki her şeyden daha faydalı bir ürün üretmiş veya üretiyor; detaya çok özen gösteren ama neredeyse hiç pazarlama yeteneği olmayan girişimci tipidir.
Tipik bir ürün geliştiricisi veya mucidiyseniz, ürününüzden kopmakta zorlanacaksınız. Sizin için şirketinizin en önemli unsuru ürünün ta kendisi.
Bir detay üzerine çalışarak günler, hatta haftalar harcayabilirsiniz; günün her saati ürününüzü mükemmelleştirerek geçirebilirsiniz.
Sorun: Çoğu yatırımcı sadece bir ürüne yatırım yapmaz. Birçok şekilde kullanılabilecek, geniş ve ölçeklenebilir piyasa potansiyeli olan bir ürüne yatırım yapmaya daha meyillidirler. Ürününüze zaman harcamayı durdurup onu piyasaya ne zaman sunmanız gerektiğini bilmek yatırımcılar için çok önemlidir.
“Ne tür bir yatırımcının takımınızdaki eksiklikleri tamamlayabileceğini anlamalısınız”
Bir yatırımcı ürün üzerinde her gün kişisel olarak çalışmadığı için, size kıyasla ürüne çok daha uzak olacaktır. Onu en çok ilgilendiren sadece şirketin çatısı altındakiler değildir. Teknolojinize güvenen bir yatırımcı onu piyasaya sunmanızı ve herkesin kullanabilmesini ister.
İyi yatırımcılar bilir ki, kusursuz ürün diye bir şey yoktur. Harika ürünler zamanla gelişir ve fikirlerinizi piyasaya sunarken zaman kaybetmemeniz gerekir.
Eğer bu tip bir girişimci iseniz network ve pazarlama konularında çok iyi olan bir yatırımcı ile görüşmeniz sizin için faydalı olacaktır. Yatırımcı ile girişimci birbirlerinin eksikliklerini tamamlayacaktır.
2. Fırsatçı
Bu tip girişimciler, bir fırsatı görür ve onu nasıl ele geçirebileceğini bilir ancak bunu yapacak kaynaklardan yoksundur.
Eğer bu tür bir kaynak arayıcıysanız, içten içe riskten kaçındığınızı biliyorsunuz. Bu içgüdülerinize ters olabilir ancak son yıllarda kendi fikirlerinin gerçekleşebilmesi için gerekli zaman, kaynak veya cesarete sahip olmayan bir sürü girişimci var.
Bu girişimci yaratıcıdır, hatta belki biraz dâhidir ve büyük ihtimalle iyi bir satıcıdır. Çoğu zaman eksik olan şey, fikirlerini gerçekleştirmek için gereken bir ekip ve sermayedir. Sahip olduğunuz yeteneklerle, dışarı çıkıp fikrinizi olabildiğince fazla insana sunmalı, onları ikna edebilmelisiniz. Birkaç ortak bulup yatırımcı aramaya başlamadan önce kendinizi olabildiğince geliştirebilirsiniz.
Unutmayın, yatırımcılar sadece bir fikre yatırım yapmaktan hoşlanmaz—ama onlara hedefleriniz ve gelecek için çizdiğiniz bir harita gösterebilirseniz yardımcı olmaktan mutlu olacaktırlar.
“Bir projeye uzun vadeli bağlılık bir yatırımcı için çok önemli ve kıymetli olabilir. Kurucu ekibin 3-4 yıl içinde projeyi terk etmeyi düşündüğünü görmek, hiçbir yatırımcıyı çekmeyecektir.”
Sorun: Yatırımcılar fikrinizin bir kanıtını görmek ister. Fikirlerinizin piyasada uygulanabilir olduğunu ve en önemlisi, bunun için uğraştığınızı görmek isterler. Startup’ınız üzerinde tutkuyla çalışmanızı isterler.
Dışarıda harika fikirleri olan harika insanlar var. Ancak eğer sadece fikrinizi satmaya çalışıyorsanız sermaye bulmaya çalışmak doğru bir strateji değil. Birini şirketinize yatırım yapmak için ikna etmek istiyorsanız bizzat işe koyulmanız gerekli.
3. Vizyoner
Yaşadığımız dünyayı değiştirmek ister, kesin bir hedefi olan bir hayalperesttir.
Vizyonerler, en az rastlanan girişimci türüdür. Nereye gitmek istediklerini kesin olarak bilirler, ancak oraya nasıl gidileceğinden tam olarak emin değillerdir. Bu sorun değil—tam aksine karakterlerini tanımlayan güçlü bir özelliktir.
Bazen bu kişiler aslında bir vizyoner olduklarını göremeyebilir, ki bu bir sorun yaratabilir. Vizyoner kurucu, fikir ve düşüncelerini destekleyen fiziksel bir ürün/servise ihtiyaç duyduğunu her zaman anlayamaz.
“Uzun vadeli bir hedefiniz varsa, bu yolda küçük adımlar atmayı unutmayın”
Sorun: Yatırımcılar hayal kurmaya bayılır. Ne kadar büyük, o kadar iyi. Ama risk sermayesi dünyasında, melek yatırımlar bile ciddi şekilde bir değişim gösterdi. Artık yatırımcıyı çekebilmek için onlara maddi varlık sunmak çok daha önemli.
Şunu anlamak çok önemli: Siz ve ekibiniz için ürününüzün ana değer getiricisi olarak gördüğünüz özellikler, yatırımcınızın en iyi unsurunuz olarak gördüğü şeyle aynı olmayabilir.
Kendiniz, ekibiniz, vizyonunuz ve ürününüze bir kazanç olarak nasıl bakmayı bilmeniz çok önemli.
“Yatırımcı” kelimesi genel bir konsept olarak çok genel bir anlam ifade ediyor. Size destek olup hedeflerinize ulaşmanıza yardım edecek farklı türde insanlar ve şirketler var.
Asıl olay şu ki: doğru yatırımcıyı (destekçi) bulmak çok zorlu bir süreç olabilir.
Potansiyel yatırımcılarınız için çekici değer yaratmak istiyorsanız, kendinizi onların yerine koymalısınız.
- Aradıkları şey ne?
- Yatırımcı uzun ve kısa vadede neler kazanabilir?
- Kendi hedeflerim yatırımcımın hedefleriyle uyumlu mu?
Ne tür bir girişimci olursanız olun, olası yatırımcınızın hedeflerini anlamak işinizin eksik olan alanlarına odaklanmanıza yardımcı olacak.
Yanlış anlamayın, yatırımcınız ve kendi vizyonunuz arasında çok belirgin bir anlaşmazlık olabilir. Bu şirketinizin nasıl işletileceği veya hangi alanlara ne kadar değer biçileceğiyle ilgili anlaşmazlıklar olabilir. Ancak bu sizi asla korkutmamalıdır.
Eğer para kazanmak konusunda ciddiyseniz ve ancak bu şekilde işinizi kurabileceğinizi düşünüyorsanız, ne tür bir girişimci olduğunuzu çözümlemelisiniz. Böylece hedeflerinizi olası yatırımcılarınızla denkleştirebilirsiniz.
