Franchise sistemi ile ilgili temel bilgilere sitemizde daha önceden yer vermiştik. Franchise sisteminin ne olduğuna, avantaj ve dezavantajlarına buradan ulaşabilirsiniz.
İş dünyasına yeni adım attıysanız, kimi zaman ne kadar göz korkutucu olabildiğini biliyorsunuzdur. Bir girişimci olup işinizi başarıyla yönetebilmek için motivasyon, kararlılık ve vizyon sahibi olmalısınız.
Ancak aynı zamanda harika bir konsepte ve bu konsepti uygulayabilmek için gerekli sermayeye ve uygun altyapıya sahip olmalısınız ki bunları bulmak daha da zor. Başarı arayışındaki çoğu genç girişimci franchising dünyasının cazibesine kapılıyor. Ama bu rota sizin için en uygun olan seçenek mi?
Bir franchise’ın parçası olmanın artı ve eksilerini gözden geçirmek karar vermenize yardımcı olabilir.
Girişimci hayat tarzına uygun bir yapınız varsa bunu zaten içten içe biliyorsunuzdur. Bu iş stresli ve riskli olabilir ve risk almaktan korkmayan insanlar vardır, fırsatlara atlamayı severler. Hızlıca başarılı ve etkili olmayı isterler.
Fakat risk almayı sevmek attığınız her ilk adımın riskli olmasını gerektirmez. Yirmi veya otuzlarındaki çoğu insan zaten yapım aşamasındaki girişimciler olduklarını bilir ama sıfırdan başlamak için gereken deneyimleri yoktur.
Eğer siz de bu kategoriye dâhilseniz, bir franchise’ın parçası olmak çok güzel bir seçenek. Sıfırdan bir iş kurup yönetmeyi öğrenmenize gerek kalmadan bir başlangıç şansınız olur.
Çoktan kurulmuş, test edilmiş; yürüdüğünü ve nasıl kar edeceğinizi bildiğiniz bir mekanizmanın içine girersiniz.
Girişim dünyasına ilk adımınızı bir franchise yoluyla yaparsanız birçok riskten kaçıp ileride eğer isterseniz kendi markanız için kullanabileceğiniz pek çok değerli deneyim edinebilirsiniz.
Sizi heyecanlandıran ve ilginizi çeken şeyler hakkında stratejik kararlar vermeniz gerekecek, örneğin hangi franchise ortaklığının sizin için daha uygun olduğuna, nerede ve ne zaman şube açılacağına ve franchise şirketinizi nasıl pazarlayacağınıza siz karar vereceksiniz. Bu tür önemli yürütme kararları size kendi işinize sahip olmanın nasıl bir his olduğuna dair fikir verecek.
Okulu yeni bitirmiş veya uzun süredir bir kariyer değişikliği yapmak isteyen kişiler için franchising iyi bir seçenek gibi gözükmektedir.
Eğer fikrinizi bulduysanız, franchising dünyası bu fikri denemek için de iyi bir fırsat olabilir
Benzer unsurlara sahip bir şirketin franchise’ı olmayı seçerseniz (örneğin tedarikçilerle çokça iletişim gerektiren veya büyük sayıda çalışanı ve uluslararası müşterileri olan bir iş modeli seçebilirsiniz) kendi planınızın detaylarını kontrollü bir ortamda düzenleme şansınız olur ve bu deneyimden çok şey öğrenebilirsiniz.
Doğru Eşleşmeyi Bulmak
UFRAD (Uluslararası Franchising Derneği) verilerine göre, Türkiye’de 1876 zincir mağaza var. Bunların %24’ü yabancı, %74’ü Türk kökenli markalar. Bunlara ait 50 bin civarında şube franchise ya da bayilik sistemiyle büyüyor. Türkiye’de franchise veren 1471 şirket var. Zincirler içindeki oranı ise %78. Sadece kendi şubelerini açıp kendileri işleten zincirler %22 oranında. Çok değil bundan beş yıl öncesine kadar franchise veren şirket sayısı 400-500 arasında değişiyordu. Sadece bu rakamlar bile franchise pazarındaki muazzam büyümeyi gösteriyor. Bu marka ve temsilcilerinin oluşturduğu pazarın yıllık hacmi ise 35 milyar dolara ulaştı
Kısacası, franchising sektörü pek çok fırsat sunuyor. Var olan şirketler genç girişimciler yoluyla franchising peşinde çünkü onların heves ve sıkı çalışma tutkularından yararlanabileceklerini biliyorlar.
Parçası olacağınız franchise’ı seçerken, müstakbel bir ortak olarak araştırmanızı yapmanız önemli: şirketin katacaklarınıza önemsediğine ve motivasyonunuzu anlayıp ona değer verdiğine emin olmalısınız.
Birlikte çalışabileceğiniz güvenilir bir ortak bulduğunuzda sıradaki yapmanız gereken şey (ve belki de en önemlisi) iş fikriniz. Pazarda ihtiyaç duyulan ve size heyecanlandıran bir fikir bulun. Bugünlerde en gerekli servis odaklı şirketlerden gayet yaratıcı alanlara kadar neredeyse her şeyin franchise’ı olabiliyor.
Yemekle İlgiliyseniz Restoran Sektörüne Girmek Her Zaman İyi Bir Fikir
Her zaman bir tane daha Burger King veya Subway için yer vardır. Yine UFRAD’ın verilerine göre; Zincirlerin sektörlere dağılımı %24 yiyecek, %27 ürün, %16 hizmet, %33 ise giyim. Ama bu markaların franchise’ını almak biraz maliyetli olabiliyor. Dolayısıyla daha az bilinirliği olan zincirlerle anlaşmak çoğu zaman daha az sermaye gerektiriyor.
Eğer direkt ürününden daha fazlası olan bir şirket istiyorsanız, niş marketleri seçmeye çalışın: Örneğin kahve dışında t-shirtler veya ikinci el retro kıyafetler de satan bir üçüncü dalga kahveciyle çalışmak size birden fazla iş sektörüyle ilgili bilgi kazandırabilir.
Film veya televizyon sektörünü de deneyebilirsiniz. İlk ürünü düşünmenize gerek yok; hatta bugünlerde çoğu film franchise’ı pek çok tarzda ikincil ürüne ayrılıyor. Bunlara örnek olarak Game of Thrones Monopoly’si gibi tahta oyunları, Hayalet Avcıları veya X-Files temalı bilgisayar oyunları, üzerinde karakterler bulunduran giysiler, kupalar ve mutfak eşyaları verilebilir. Bunlar da gösteriyor ki, 2018’deki “franchising”in tanımı, eskisinden çok daha geniş.
Yeteneklerinizi sergileyebilecek franchise seçeneklerini de düşünebilirsiniz: şık bir berber dükkanı açabilir veya fitness ve girişimcilik tutkularınızı spor salonu işine girerek birleştirebilirsiniz.
Güçlüklere Hazırlıklı Olun
Franchising’in artıları olduğu kesin, ama bayiliğinizi almadan önce her ihtimali düşünmelisiniz. Önemli bir tavsiye de başlangıçtaki heyecanınıza çok kapılmamaya dikkat etmeniz. Anlaşmanın ilk aşamalarında tedbirli olmalısınız.
Çoğu büyük şirketin bayilikler için standart bir prosedürü vardır, ancak siz yine de alabileceğiniz bütün profesyonel yardımı alın. Konuyla ilgili bir avukat ve muhasebeci ile çalışmayı unutmayın. Böylece bağımsızlık ve güvenlik arasındaki mükemmel dengeyi yakalayabilirsiniz. Aksi takdirde zaten kurulmuş bir markanın işletmecisi olmak sizi olması gerekenden de fazla şekilde bağlayabilir.
İhtiyacınız olan parayı nasıl biriktireceğinizi de düşünün
Franchising, kendi işinizi kurmak kadar masraflı olabilir çünkü diğer bütün şubelerle aynı standartlara ulaşmak zorundasınız.
Yani kendi şirketinizi kurduğunuzdaki gibi kar etmeye başladığınız anda büyüyemeyebilirsiniz. Fakat unutmayın ki, bu girişimciliğin en önemli adımlarından birisine ulaştığınız anlamına gelir: başlangıç sermayesini bulup onun nasıl kullanılacağını seçmek. Ki bu da özetle girişimci olmanın anlamıdır.
Bir franchise’ın parçası olmak müşterileri çekmenizde yardımcı olabilir, ama öte yandan hoş olmayan kısıtlamalar getirebilir.
Bu fırsata atılmadan önce bahsettiğim artılar kadar eksileriyle de sizin için doğru olduğundan emin olun!
