İnternet uçsuz bucaksız bir bilgi edinebilme ortamı iken, ne yazık ki girişim sunumları hakkında Türkçe’de fazla kaynak yok. Bu yüzden bu yazıyı yazma kararı aldım.
Şimdiye dek kalkınma ajanslarında, etkinliklerde, yarışmalarda, yatırımcı sunumlarında vs. yüzlerce girişimci sunumu izleme imkanım oldu. Gözlemlerime dayanarak bahsetmek istediğim bazı noktalar var.
- Hook sentence olarak da ifade ettiğimiz kısmı iyi yazmanız gerekiyor. Bu kısımda girişiminizin ne yaptığını birkaç cümle ile özetlemelisiniz. Bunu yaparken basit bir anlatım kullanmanız gerekiyor. İster yatırımcı sunumlarında, ister girişiminizi anlattığınız diğer oturumlarda olsun, girişiminizi nasıl kolay yoldan ifade edeceğinizi bilmeniz gerekli. Tabii kendinizi tanıtmayı ve adınız ile birlikte ekipteki yerinizi söylemeyi unutmayın. Mertcan Gül’ün deyimi ile “sunuma başlarken kendi fikrinle alakalı mesaj verecek, insanların ilgisini çekebilecek bir cümle. İstatistik olabilir, atasözü olabilir..”
Restearn App’ten Mertcan Gül’e bakalım, o YFYİ’deki sunumu için nasıl bir giriş yapmış?
Bir diğer nokta da, sunumlarda basit anlatım dili seçmek. Girişiminizi sadece birkaç cümle ile anlatmanız gerekse nasıl kalıplar kullanırdınız?
SeyisCo girişiminden örnek verelim. SeyisCo’nun ürünlerinden olan [1] Roan, belediye araçlarının altına entegre edilen bir donanım çözümüdür. Roan entegre edilmiş araçlar yollarda gezdikçe, yoldaki çukur / tümsek gibi hataların konumlarını saptar, Seyisco mühendisleri tarafından geliştirilen yazılımlar ile bu verileri belediyelerin asfalt yönetim panellerine aktarır.
Peki SeyisCo’dan Sarp Bilecen bunu nasıl anlatmış?
Videonun tüm hakları Growth Circuit’e aittir.
Daha sonra bahsedeceğiniz ayrıntılara girmeden, genel bir özet geçmek her zaman için en mantıklısı olacaktır.
2. Ekibinizi tanıtmayı unutmayın. Ekip, işin en önemli taraflarındandır. İşi ekip geliştirir, işi ekip yapar. Yatırımcılar ekibe önem verir. Etkilemek istediğiniz kitleyi ekibiniz olmadan elde edemezsiniz. Girişimin geldiği ve varacağı aşama hep ekip tarafından belirlenir. Mertcan, ekibin sunumda sonlara doğru tanıtılması gerektiğini söylüyor çünkü ekibi tanıtmanın amacı bu işi yapıp yapamayacağını dinleyenlere göstermek. “Başta anlatılınca insanlar unutabiliyor ekibi, sonra da ekibin o işi yapabileceğinden emin olamayabiliyorlar.”
3. Problemi tanımlayın. Çözmek istediğiniz/kolaylık getirdiğiniz nedir? Veri vererek ispatlayın.
Evreka’yı anlatan Umutcan Duman’a bakalım:
Videonun tüm hakları Webrazzi’ye aittir.
4. Sizi diğerlerinden ayıran nedir? Bunu net bir şekilde ortaya koymalısınız. Düşünün, neden bir sürü mesajlaşma uygulaması varken Whatsapp bu kadar ön plana çıktı?
Rakiplerinizden farkınız ne? Sizi benzersiz yapan, sizi bu pazarda diğerlerinden ayırt ettiren nedir? Bu sorulara yanıt verebilmelisiniz.
Pazardaki rakiplerinizi iyi analiz edin. Yalnızca Türkiye’deki rakiplerinizi takip etmekle kalmayın, bu büyük bir hatadır. Dünya genelinde size rakip olan her girişimi, şirketi, fikri bilmeniz ve analiz etmeniz gerekli.
5. Gelir modelinizden bahsederken gerçekçi olun. Ürünün fiyatına karar verirken iyi araştırma yapmış olmanız gerekli. Ayrıca, daha öncesinde gelir modeliniz ile ilgili bir deneme yaptıysanız/gelir elde ettiyseniz bunu belirtin. Mertcan Gül ekliyor, “Gelir modelinizin tek seferlik satış değil de abonelik üzerine olması ve devamlı bir gelir kazandırması yatırımcılar veya jüri için daha etkileyici olacaktır.” Sürdürülebilir gelir modeli önemli bir yer tutuyor.
6. Pazar büyüklüğünü yazarken dikkatli davranın, tutarlı olun. Pazarınızdan bahsederken asla “biz herkesi hedef alıyoruz” gibi bir cümle kurmayın. İnsanların satın aldıkları ürün ve hizmetler; ihtiyaçları, yaş grupları, tercihleri, maddi durumları, ürünün ulaşılabilirliği vb. gibi kriterlere göre farklılıklar gösteriyor. Bunların tamamına uygun bir ürün/hizmet bulabilmeniz pek mümkün değil.
Onlock’tan Dinçer Sözütok bunu şu şekilde açıklamış:
Hatta, ilk gireceğiniz marketi daha da kısıtlayabilirsiniz. Burada yeni bir terim ekliyor Mertcan, “Beachhead Market”.
“Anlamı şu, hedef marketimiz self servis restoran ve kafeler diyelim. Ama beachhead marketimiz take away kahveciler. Çünkü onlar alıyor, kullanıyor, sahipleniyor, başkasına öneriyor. Para vermeye de gönüllüler.”
7. Sunumu yazılarla doldurmayın. Basit ve akılda kalıcı şekilde hazırlanan içerikler daha verimli olacaktır. Ayrıca, sunum yaparken dümdüz okumanız da profesyonel bir davranış olmaz. Sunum yaptığınız insanlarla göz teması kurmanız gerekli. Bu yüzden, uzun yazılara yer vermekten kaçının.
8. Sunum sürenizi asla aşmayın. Size verilen süre 15 dk ise, sunumunuz da 15 dk olmalı. Sürenizin dışına çıkmanız genelde hoş karşılanmaz.
9. Daha önceden yatırım aldıysanız, sunum sırasında bunu belirtin. Ancak “yatırım sözleri” kesinleşmediği takdirde, onlardan söz etmeyin. Eğer yatırımcı ile bu konuda anlaştıysanız, belirtebilirsiniz.
10. Jüri tarafından sorulan sorulara samimi ve net olarak cevap vermelisiniz. Jüri ile asla inatlaşma yoluna gitmeyin. Size yapılan eleştirilere karşı olgun olun, hata yaptığınız yerlerde bu hataları kabullenin. Mertcan ekliyor, eğer bilmediğiniz sorular varsa bu cevapları kafanızdan sallamak yerine “biz de bu konu üzerine tartışıyoruz sunumdan sonra sizlerin de fikrini almaktan onur duyarız” deyin. 🙂
Dinçer Sözütok’a göre “sorulan sorulara ‘ama’ ile asla başlanmamalı, ‘evet’ ile başlanmalı. ‘Ama biz baktık böyleydi’ değil, ‘evet dediğiniz noktaya biz de baktık bu şekilde değerlendirdik’ gibi. Cümleye olumlu başlamakla olumsuz başlamak çok farkediyor. 🙂
Yazıyı yazarken bana yardımını esirgemeyen RestearnApp Co-Founder & University4Society Founder Mertcan Gül’e çok teşekkür ederim.
Örnek sunumlara göz atmak isterseniz, YFYİ 2016’nın yayınını da aşağıya bırakıyorum. 2018 YFYİ’de görüşelim mutlaka, etkinlik kaydı için tıklayın! 🙂
Bu yazı, daha önceden bu linkte paylaşılmıştır. İznim olmaksızın startupnedir.com ve medium.com/@gamzealuc adresleri dışında paylaşılması yasaktır.
