Ülkemizde ve dünyada oldukça popülerleşen ve hızla gelişen crowdfunding sisteminin ne olduğuna, sistemin nasıl işlediğine ilişkin yazılarımızdan sonra şimdi de sistemin girişimciler açısından avantajları ve dezavantajlarına bakmakta fayda var.
Sistemin Avantajlarına baktığımızda:
– Kitle fonlaması yüksek sayılarda yatırımcıya ulaşmanın en etkili yolu olup, zaman alıcı bir süreç olan yatırımcı arama, ilişki kurma, ikna etme sürecini kolaylaştırmaktadır. Nitekim melek yatırımcı veya risk sermayesi fonlama sistemlerinin zaman bakımından çok ciddi bir süreç olduğu bilinen bir gerçektir.
– Kitle fonlaması ile girişimciler projelerini pazara sunmadan önce ürün veya hizmetlerine ilişkin pazar potansiyelini test etme ve tüketiciler arasında farkındalık yaratma şansına sahip olurlar. Aynı zamanda proje finansman hedeflerini karşılarlarsa, bu sayede başlangıç tanıtımlarını da gerçekleştirmiş olurlar.
– Öte yandan, girişimin kitle fonlaması yoluyla kitlelerden onay aldığını görmek, melek yatırımcı ve risk sermayesi şirketleri için girişimin cazibesini arttıran bir etkendir. Melek yatırımcılar ve risk sermayedarları bunu, piyasada kendini kanıtlama ve dolayısıyla riskin azalması olarak görebilmektedirler. Bu açıdan, kitle fonlaması ilerideki fonlama imkânlarını kolaylaştırabilen bir mekanizma olarak da görülebilmektedir.
– Sistem sayesinde girişimciler amaçladıkları pazara ve pazarlamaya ilişkin erken geribildirim (feedback) alırlar. Tüketici ve yatırımcılardan gelen geri bildirimler planlanan iş modelinde yenilikler ve değişiklik yapılmasına olanak sağlayabilir.
– Son olarak kitle fonlaması, sermaye oluşumunun coğrafik sınırlarını ortadan kaldırmaktadır. Online platformlar üzerinden girişimciler projelerini doğrudan yatırımcılara sunabildiği için crowdfunding sisteminin bölge sınırlaması olmadan yapılan bir uygulama olduğu açıktır. Yani proje sahipleri dünyanın her yerinden yatırımcı bulma şansına sahiptirler.
Sistemin bu denli avantajlarına karşılık dezavantajları da bulunmaktadır.
Sistemin dezavantajları şu şekilde özetlenebilir:
– Kitle fonlamasında yatırımcıların sunulan projeye fon sağlaması, girişimcinin işi ve piyasaya sunmak istediği ürün/hizmetle ilgili kitlesel fonlama platformunda sunacağı bilgilere dayanır. Ancak bu bilgi ifşası, proje haklarının korunması ile ilgili problemler doğurabilir ve girişimcilerin rakiplerin platformlarda yayınlanan iş fikrine ilişkin bilgilere erişebilecekleri açıktır.
Bu sebeple kitle fonlamaya girmeden önce projenizin haklarını güvenceye almayı unutmayın. Haklarınızı koruma konusunda uzman danışmanlığı almazsanız, sonrasında büyük pişmanlıklar yaşayabilirsiniz. Projenizi korumaya aldıktan sonra, kitle yatırımı için projenizi insanların beğenisine sunabilirsiniz.
– Diğer yandan kitle fonlaması sisteminin kullanımı, girişimcileri melek yatırımda veya girişim sermayesinde görülen mentorluk sürecinden yoksun bırakabilir. Melek yatırımcılar ve girişim sermayedarları, girişimcilere sermaye sağlamalarının yanı sıra, girişimin ve firmanın büyümesi için hayati önem taşıyan mentorluk, network, endüstri bilgisi, pazarlama vb. ek değerler de yaratırlar. Bunlar girişimciler için somut olmayan ancak sermaye kadar önemli değerlerdir. Kitle fonlamasında girişimcilerin bu tür kaynaklara erişimleri kısıtlıdır. Ancak yukarıda avantajlarında belirttiğimiz üzere projenin büyük ilgi duyması melek yatırımcı ve girişim sermayedarları için fonlama imkânlarını kolaylaştırabilen bir mekanizma olarak da görülebilmektedir.
Kitle fonlaması gerçekten girişimciler için bulunmaz bir nimet. Bunun çok iyi değerlendirilmesi gerekiyor. Pazar potansiyelinin doğru değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Tüketicilerin ihtiyaçlarını nokta atışı belirlemek en kilit nokta olmalı…