Crowdfunding sisteminin ne olduğuna “Crowdfunding (Kitle Fonlaması) nedir?” başlıklı yazımızda değinmiştik. Kitle fonlaması sistemin üçlü bir yapısı yani üç farklı paydaşının olduğunu söyleyebiliriz. Bunlar girişimci (proje sahibi), yatırımcı (fon sağlayıcısı) ve bunlar arasında arabulucu hizmeti veren online kitle fonlaması platformlarıdır.
Tipik bir crowdfunding sisteminin ve platformunun işleyişi şu şekilde özetlenebilir:
– Sürecin ilk adımında girişimciler projelerini hazırlayacakları bir metin, çizim veya video ile girişimlerini tanıtan bir sunumu seçecekleri bir kitle fonlaması platformuna sunmak suretiyle online platformlara başvuru yapıyor.
– İkinci adımda, proje platform tarafından kabul edildikten sonra, projenin hayata geçirilebilmesi için gerekli fon tutarının ilan edilmesi ve hedeflenen tutarın toplanması için bir süre belirlenmesi gerekmektedir. Yine bu aşamada projeyi destekleyecek kişilere yapacakları katkı tutarının karşılığında ellerine ne geçeceğinin de belirtilmesi gerekmektedir. Girişimci projesi için belirli bir zaman içerisinde geçerli olan finansman hedefini oluşturur ve girişimcinin potansiyel yatırımcılara ulaştığı online platformda projeye ilişkin bilgileri paylaşır. Böylece yatırımcılar yani kamuoyu için yayınlanan girişimlere yatırım imkânı yaratılmış olur.
– Kampanya süresince proje sahipleri online platformda yatırımcıları bilgilendirmek için sürecin ilerleyişiyle ilgili bilgileri günceller.
– Son olarak fon oluşumu aşaması gelir. Yatırımcılar önerilen projeleri inceler ve en beğendiklerini seçerek diledikleri miktarda fon yatırırlar. Ödemelere kitlesel fonlama platformu aracılık eder. Platformların alt yapıları doğrultusunda, ödemeler kredi kartı, paypal, sanal kart, EFT veya havale gibi ödeme kanalları ile yapılabilmektedir. Öngörülen sürede hedeflenen fon miktarına ulaşılırsa, platform %5 ila %10 arasında değişen oranlarda komisyon bedelini keserek toplanan fonu proje sahibine öder. Bazı platformlar önceden belirlenen fon tutarının öngörülen sürede temin edilememesi halinde o zamana kadar toplanan fonları herhangi bir kesinti yapılmadan katılımcılara iade edebilmektedir. Bazı platformlar ise belirlenen süre sonunda hedeflenen fon miktarına ulaşılamamışsa da komisyon keserek geri kalan miktarı proje sahibine devredebilmektedir.
