Başabaş noktası, bir işletmenin tüm maliyetleri (sabit ve değişken giderler) ile toplm satışların (gelirlerin) eşit olduğu noktadır. Bu noktaya ulaştıktan sonra belirlenen zaman diliminde elde edilen gelirler kar olur.
Girişimler için başabaş noktasının doğru hesaplanması ve bu kapsamda iş planının güncellenmesi hedeflere ulaşmak için yapılması gereken hazırlık aşamalarından belki de en önemlilerindendir. Başka bir deyişle, her ay ne kadar satış yapmanız gerekeceğini ve hatta ne kadar bir fiyatla satış yapmanız gerektiğini çözmeniz gerekir. Başabaş noktasını hesaplamak, işletmenizde yer alan maliyetler ve maliyetlerinizi karşılamak için ihtiyacınız olacak satışlar hakkında genel bir fikir verecektir; bu da genel olarak iş stratejinizi etkileyecektir.
Konuyla ilgili terimler
- Birim satış fiyatı = İşletmenizin bir ürün veya hizmet için talep ettiği miktar [birim].
- Birim değişken maliyeti = Ürün veya hizmeti üretme / oluşturmanın maliyeti. Bu bir değişkendir, çünkü ne kadar sattığınıza bağlı olarak değişecektir.
- Toplam sabit maliyetler = Sabit işletme giderleriniz; Bu, aylık kiranızı, personel maaşlarını, elektrik, su faturalarını, reklam giderlerinizi vb. içerebilir.
Başabaş Noktası Nasıl Hesaplanır?
Başabaş noktasını hesaplama formülü:
Birim Satış Fiyatı × Birim Satış Adedi= Sabit Maliyet + (Birim Değişken Maliyet × Birim Satış)
Örnek
Yukarıdaki hesaplamayı kullanarak, işletmenizin maliyetlerini karşılamak için ne kadar geliriniz gerektiğini doğru bir şekilde anlayabilirsiniz.
Örnek olarak bir kahveciyi ele alalım. Hesaplamanın kolay ve anlaşılabilir olması açısından kahvecide sadece espresso satıldığını ve bu ürünün de maliyetinin 5 TL olduğunu varsayalım. (Birim değişken maliyeti) Ürünün satış fiyatı ise 10 TL. (Birim satış fiyatı) Kahvecinin aylık sabit maliyeti ise 10.000,00 TL olsun. Bu senaryoda satılan her espresso için 5 TL kar elde ediliyor. Dolayısıyla başabaş noktasına ulaşmak için satılması gereken toplam espresso sayısı (10.000,00/5=2000) 2000 adet ve yapılması gereken toplam ciro da 20.000,00 TL. 2000 adetin üzerinde satılacak her kahve veya başka bir deyişle 20.000,00 TL üzerinde elde edilecek her gelir kar olarak eklenecek. (Tabii ki ürün maliyeti çıkartıldıktan sonra)
Dolayısıyla kahvecinin ayda 30.000,00 TL toplam gelir elde etmesi durumunda 5.000,00 TL kar söz konusu olacak.
