Dünyada ve ülkemizde son yıllarda hızla yaygınlaşmış önemli bir fonlama sistemi olan kitle fonlamasının ne olduğu, nasıl işlediği, avantajları ve dezavantajlarını içeren yazılar daha önceki tarihlerde sitemizde paylaşılmıştı ve kitle fonlamasının yasal düzenlemelerde yer alacağı da uzun süredir konuşuluyordu.
7061 sayılı “Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” 05.12.2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı. İlgili kanun kapsamında uzun süredir konuşulan kitle fonlaması hükümleri de Sermaye Piyasası Kanunu’na eklenmiş oldu. Böylelikle Türkiye, kitle fonlamasını yasal olarak düzenleyen öncü ülkelerden biri oldu.
Peki Kitlesel Fonlama Kanunumuzda Nasıl Tanımlanmış?
Değişiklik ile ilk olarak Sermaye Piyasası Kanununun 3. maddesinde bulunan tanımlar kısmına kitle fonlamasının tanımı da eklenmiştir. Kitle fonlaması; “bir projenin veya girişim şirketinin ihtiyaç duyduğu fonu sağlamak amacıyla Kurul tarafından belirlenen esaslar dâhilinde bu Kanunun yatırımcı tazminine ilişkin hükümlerine tabi olmaksızın kitle fonlama platformları aracılığıyla halktan para toplanması” olarak tanımlanmıştır.
Sermaye Piyasası Kanununun 35. maddesine “Kitle Fonlama Platformları” başlıklı 35/A maddesi eklenerek kitle fonlaması platformlarının işlem yapabilmesi için Sermaye Piyasası Kurulundan izin almaları gerektiği, platformların kuruluşlarına, ortaklarına, çalışanlarına, pay devirlerine, kitle fonlaması yapılırken uyulacak diğer kural ve ilkeler ile ilgili olarak Kurula yetki verilmiş ve bu hususların Kurul tarafından ayrıca düzenleneceği belirtilmiştir. Aldığımız harici bilgiler kapsamında Kurulun bu çalışmayı 2018’in yaz aylarında yapacağını öğrenmiş bulunmaktayız.
Son olarak Kuruldan izin alınmaksızın yapılmaksızın yapılan kitle fonlaması işlemlerinde Kurul, Bilgi Teknoloji Kurumuna başvurarak kitle fonlaması yapılan ilgili web sitesine erişimin engellenmesini sağlayabilecektir.
İlgili değişiklikler 05.12.2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmış ve yayımlandığı dün yürürlüğe girmiştir. Dolayısıyla kitle fonlaması şirketlerinin bu tarihten itibaren Kuruldan izin almaları gerekmektedir.
Aşağıda kanun metnini paylaşıyoruz. Konuyla ilgili olarak gerçekleşecek tüm gelişmeleri sitemizden takip edebilirsiniz.
MADDE 107
6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (e) ve (h) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki bent eklenmiştir.
“e) Halka açık ortaklık: Kitle fonlaması platformları aracılığıyla para toplayanlar hariç olmak üzere, payları halka arz edilmiş olan veya halka arz edilmiş sayılan anonim ortaklıkları,”
“h) İhraççı: Kitle fonlaması platformları aracılığıyla para toplayanlar hariç olmak üzere, sermaye piyasası araçlarını ihraç eden, ihraç etmek üzere Kurula başvuruda bulunan veya sermaye piyasası araçları halka arz edilen tüzel kişileri ve bu Kanuna tabi yatırım fonlarını,”
“z) Kitle fonlaması: Bir projenin veya girişim şirketinin ihtiyaç duyduğu fonu sağlamak amacıyla Kurul tarafından belirlenen esaslar dâhilinde bu Kanunun yatırımcı tazminine ilişkin hükümlerine tabi olmaksızın kitle fonlama platformları aracılığıyla halktan para toplanmasını,”
MADDE 108- 6362 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir.
“Diğer kanunların yardım ve bağış toplanmasına ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla kitle fonlaması suretiyle halktan para toplanması, Kurulca faaliyet izni verilen kitle fonlama platformları aracılığıyla gerçekleştirilir ve bu Kanunun izahnameya da ihraç belgesi hazırlama yükümlüğüne ilişkin hükümlerine tabi değildir.”
MADDE 109- 6362 sayılı Kanunun 16 ncı maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki (3) numaralı fıkra eklenmiştir.
“Payları borsada işlem gören ortaklıklar ile kitle fonlaması suretiyle halktan para toplayan ortaklıklar hariç olmak üzere pay sahibi sayısı beş yüzü aşan anonim ortaklıkların payları halka arz olunmuş sayılır.”
“(3) Pay sahibi sayısı en az beş yüz olan kooperatif veya kooperatif birliklerinin payların çoğunluğuna sahip olduğu anonim ortaklıkların payları halka arz olunmuş sayılır. Bu ortaklıklar halka açık ortaklık hükümlerine de tabi olurlar. Bu fıkra kapsamına giren anonim ortaklıklarla ilgili olarak; pay sahibi kooperatif veya kooperatif birliği aynı olmak koşuluyla, her bir ortaklık için ayrı ayrı veya ortaklıkların tamamı bakımından yıllık en az elli milyon Türk lirası satış hasılatı yapmış olma şartı aranır. Bu fıkra kapsamına giren ortaklıklara ikinci fıkra hükümleri uygulanmaz.”
MADDE 110- 6362 sayılı Kanuna 35 inci maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 35/A maddesi eklenmiştir.
“Kitle fonlama platformları
MADDE 35/A- (1) Kitle fonlama platformları, kitle fonlamasına aracılık eden ve elektronik ortamda hizmet veren kuruluşlardır.
(2) Kitle fonlama platformlarının kurulabilmesi ve faaliyete başlaması için Kuruldan izin alınması zorunludur. Bu platformların kuruluşlarına, ortaklarına, pay devirlerine, çalışanlarına, her bir fon sağlayıcısı tarafından yatırılabilecek veya proje sahipleri ile girişim şirketleri tarafından toplanabilecek paranın azami limitine ve faaliyetleri sırasında uymaları gereken diğer ilke ve esaslar ile toplanan fonların ilan edilen amacına uygun olarak kullanıldığının kontrolü ve denetimine ilişkin esaslar Kurul tarafından belirlenir.
(3) Kitle fonlama platformlarının hukuka aykırı faaliyet ve işlemlerinde uygulanacak tedbirler için bu Kanunun 96 ncı madde hükümleri kıyasen uygulanır.
(4) Kitle fonlaması ve buna bağlı yapılan işlemler ile kitle fonlama platformları bu Kanunun 37 nci ve 38 inci maddesi kapsamında değerlendirilmez. Bu faaliyetler bu Kanunun borsalar, piyasa işleticileri ve teşkilatlanmış diğer pazar yerleri ile ilgili hükümlerine tabi değildir.
(5) Kitle fonlaması platformları ve kitle fonlaması suretiyle halktan para toplayan kişiler ile bunlara fon sağlayanlar arasındaki ilişkiler genel hükümlere tabidir.”
MADDE 111- 6362 sayılı Kanunun 99 uncu maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(4) Kuruldan izin alınmaksızın kitle fonlama platformları aracılığıyla halktan para toplandığına veya Türkiye’de yerleşik kişilere yönelik olarak internet aracılığıyla yurt dışında kaldıraçlı işlem ve kaldıraçlı işlemlerle aynı hükümlere tabi olduğu belirlenen türev araç işlemleri yaptırıldığına ilişkin bilgi edinilmesi halinde, Kurulun başvurusu üzerine Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, ilgili internet sitesine erişimi engeller.”